نگاهی به بودجه شهرداری‌های کشور در ۱۴۰۳ / کدام شهرها گران‌ اداره می‌شوند؟/ قم ارزان‌ترین شهر در اداره امور جاری

بودجه نقشه راه اقتصادی و برنامه‌ای برای یک سال مجموعه‌های مختلف است که با توجه به شهرنشین بودن بیش از ۷۰ درصد جمعیت کشورمان، این نقشه راه در شهرها اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.

آذرسال 1402 بود که بخشنامه بودجه ۱۴۰۳ شهرداری‌های کشور توسط وزارت کشور ابلاغ شد که در آن سیاست‌های کلان این بودجه در مسائلی همچون عدالت‌محوری، توزیع عادلانه امکانات و خدمات، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل درون‌شهری و عمومی، ارتقای شاخص‌های زیست‌محیطی، توسعه زیرساخت‌های الکترونیک و شهر هوشمند و ارتقای کیفی منابع انسانی گنجانده شده بود.

همچنین در این بخشنامه مسائلی همچون بازآفرینی شهری، ارتقای تاب‌آوری و کاهش آسیب پذیری شهرها و افزایش خوداتکایی و ایجاد درآمدهای پایدار از جمله سیاست‌های مهمی بود که مورد توجه قرار گرفت.

یکی از شاخص‌های مهم بودجه در شهرداری‌ها بهره‌وری اقتصادی و انجام امور مرتبط با خدمات شهری با حداقل هزینه است. شاخص سرانه بودجه جاری به ازای هر شهروند می‌تواند نشان دهنده میزان بهره‌وری در استفاده از بودجه‌های شهری باشد و نشان دهد که یک شهر برحسب تعداد شهروندان ساکن در آن تا چه اندازه گران اداره می‌شود.

سرانه هزینه‌ای ۶ میلیون تومانی هر شهروند تهرانی

مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران درباره بودجه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۳ اظهار کرد: بودجه سال آینده ۱۳۵ هزار میلیارد تومان بود که ۱۵ هزار میلیارد برای حمل‌ونقل اضافه دیده شده و بودجه به ۱۵۰ هزار رسیده است.

وی افزود: ۱۴ هزار میلیارد تومان برای حمل‌ونقل و ۱۰ هزار میلیارد تومان نیز برای خدمات شهری است که به سقف بودجه اضافه کردیم. نزدیک به ۷۳ هزار میلیارد تومان از کل بودجه دیده شده و نیمی از بودجه ۱۴۰۳ برای توسعه حمل‌ونقل عمومی است.

رئیس شورای اسلامی شهر تهران خاطرنشان کرد: تلاش کردیم نسبت به سال گذشته از مصارف هزینه‌ای یا هزینه‌های جاری بکاهیم و به اعتبارات عمرانی بیفزاییم، در این راستا درصد هزینه‌های جاری را نسبت به سال قبل کمتر کردیم.

چمران درباره سهم بودجه هر بخش تصریح کرد: سهم مأموریت‌ها در بودجه مختلف بوده است، بودجه فرهنگی ۱۰ درصد، حمل‌ونقل ۴۸ درصد، خدمات شهری ۱۵ درصد، ایمنی و مدیریت بحران پنج درصد، معماری و شهرسازی دو درصد و توسعه مدیریت هوشمندسازی ۲۰ درصد است.

وی با اشاره به اینکه سال گذشته ۴۰ درصد بودجه به اعتبارات هزینه‌ای اختصاص داشت، گفت: امسال سهم این بخش ۳۶ درصد است و بقیه بودجه به تملک دارایی سرمایه‌ای و مالی اختصاص دارد. ما باید از هزینه‌های جاری شهرداری بکاهیم و به هزینه‌های عمرانی بیفزاییم که این حرکت خوبی است.

اگر به مبلغ بودجه جاری شهرداری تهران نگاهی بیندازیم و جمعیت تهران را معادل ۹ میلیون نفر بگیریم، سرانه هزینه‌ای هر شهروند تهرانی در سال ۱۴۰۳ پنج میلیون و ۴۰۰ هزار، معادل شش میلیون تومان خواهد بود.

افزایش بودجه شهرداری مشهد به ۵۶ هزار میلیارد تومان

بودجه سال آینده شهرداری مشهد به مبلغ ۵۶ هزار میلیارد تومان در نشست علنی شورای شهر مشهد به تصویب رسید که ۳۰ درصد از جاری است. بر این مبنا سرانه هزینه‌ای هر شهروند مشهدی در سال ۱۴۰۳ حدود پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود.

حمید ضمیری، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر مشهد درباره افزایش بودجه پیشنهادی شهرداری اظهار کرد: لایحه بودجه شهرداری مشهد ۴۴۰ هزار میلیارد ریال بود که شورا این را نپذیرفت و قرار شد با تعامل این مبلغ تغییر کند.

وی افزود: لایحه اصلاحی شهرداری با مبلغ ۵۱۰ هزار میلیارد ریال مجدد به شورا ارسال شد که این مبلغ در کمیسیون تلفیق به ۵۶۰ هزار میلیارد ریال افزایش یافت.

عضو شورای اسلامی شهر مشهد ادامه داد: این افزایش، منجر به تورمی شدن بودجه شده است و بار مضاعفی به شهروندان تحمیل می‌کند، چراکه بخش زیادی از این بودجه از محل صدور پروانه و پایان کار ساختمانی تأمین می‌شود.

موسی‌الرضا حاجی بگلو، دیگر عضو شورای اسلامی شهر تاکید کرد: بودجه 1402 شهرداری حدود ۶۲ درصد محقق شده است و بودجه باید واقعی بسته شود چراکه اگر بودجه محقق نشود طرح‌ها نیمه تمام باقی می‌مانند.

سهم ۳۰ درصدی هزینه جاری در بودجه اصفهان

به گفته سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان، بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری اصفهان در مجموعه شهرداری اصفهان ۳۰ هزار و ۵۰ میلیارد تومان و با احتساب سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته که چهار هزار و ۹۲ میلیارد تومان است، در مجموع ۳۴ هزار و ۱۴۲ میلیارد تومان برای سال آینده در نظر گرفته شده است.

وی خاطرنشان کرد: رشد بودجه شهرداری این کلان‌شهر نسبت به بودجه مصوب فعلی ۵۰ درصد است و با در نظر گرفتن آخرین اصلاحی که شهرداری به شورا ارسال کرده است و مصوب شده، ۳۱ درصد رشد وجود داشته است. رشد بودجه در سال ۹۹، ۲۷ درصد، ۱۴۰۰، ۵۰ درصد، ۱۴۰۱، ۴۹ درصد، سال 1402، ۷۱ درصد و سال جاری ۵۰ درصد است که همسو با تورم و شرایط اقتصادی کشور است.

معاون برنامه‌ریزی و سرمایه انسانی شهرداری اصفهان درباره سرانه‌های بودجه نیز گفت: بودجه ۳۴ هزار و ۱۴۲ میلیارد تومانی سال 1403 شهرداری اصفهان اگر به جمعیت شهر که برآورد آن در سال ۱۴۰۳، ۲ میلیون و ۶۱ هزار نفر است، تقسیم شود، سرانه هر شهروند ۱۶ میلیون و ۵۶۵ هزار تومان خواهد بود؛ البته این سرانه در سال ۱۴۰۰، به ازای هر نفر ۴ میلیون و ۷۳۴ هزار تومان، سال ۱۴۰۱، ۶ میلیون و ۶۳۲ هزار تومان و سال ۱۴۰۲، ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده است.

به گفته ابراهیمی، ۳۰ درصد از بودجه ۳۰ هزار و ۵۰ میلیارد تومانی شهرداری، هزینه‌های عمومی و جاری است که در واقع معادل ۸,۹۸۷ میلیارد تومان و باقی‌مانده آن یعنی ۷۰ درصد بودجه در حوزه تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی بوده که دارایی‌های سرمایه‌ای ۱۹ هزار و ۱۴۶ میلیارد تومان و دارایی‌های مالی ۱,۹۱۷ میلیارد تومان است.

بر اساس تخمین جمعیت شهر اصفهان در سال ۱۴۰۱، سرانه هزینه‌ای هر شهروند برابر چهار میلیون و ۳۷۶ هزار تومان است.

بودجه ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومانی سال ۱۴۰۳ شهرداری قم

مجید اخوان، رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه شورای اسلامی شهر مقدس قم با اشاره به تصویب بودجه ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومانی سال ۱۴۰۳ شهرداری قم، گفت: بررسی و تصویب بودجه ۱۴۰۳ در زمان مقرر و قانونی انجام شد.

وی ادامه داد: رقم نهایی بودجه ۱۴۰۳ را ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: عدد ۱۴ هزار و ۲۰۰ میلیون تومان در کمیسیون تلفیق به تصویب نهایی رسید.

رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه شورای اسلامی شهر مقدس قم تصریح کرد: این عدد ۲۱۰ میلیارد تومان بالاتر از عدد پیشنهادی شهرداری در منابع مصارف بوده و با بودجه سازمان‌های شهرداری به 15 هزار میلیارد تومان می‌رسد.

این عضو شورای شهر قم رشد ۴۵ درصدی بودجه سال ۱۴۰۳ را نسب به اصلاحیه بودجه سال ۱۴۰۲ عددی معقول دانست و تاکید کرد: طبق این لایحه درآمد ناشی از عوارض عمومی در سال آینده ۴۸ درصد افزایش و درآمد حاصل از درآمدهای اختصاصی شهرداری ۲۸ درصد کاهش می‌یابد.

پیش‌بینی‌شده است که حجم کلی درآمدهای شهرداری قم در سال آینده با ۴۸ درصد افزایش به ۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان رسیده و جمع کل منابع شهرداری با ۴۳ درصد افزایش به ۱۳ هزار و ۹۹۰ میلیارد تومان می‌رسد.

از نظر تفکیک مأموریتی بودجه شهرداری قم، مسئله کالبد و شهرسازی ۳.۴ درصد در بودجه پیشنهادی را به خود اختصاص داده است و در حوزه محیط‌زیست و خدمات شهری نیز شاهد سهم ۱۵.۷ درصدی هستیم. سهم مأموریت خدمات شهری و محیط‌زیست در بودجه پیشنهادشده برای سال آینده دو هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است.

مسئله حمل‌ونقل و ترافیک نیز مانند سال‌های گذشته سهم قابل‌توجهی در بودجه داشته و ۵۲ درصد مصارف بودجه‌ای را به خود اختصاص داده است. این مأموریت در بودجه پیشنهادی سهمی معادل هفت هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان دارد. مأموریت‌های اجتماعی و فرهنگی هم در بودجه سال آینده شهرداری قم ۴۴۰ میلیارد تومان را به خود اختصاص داده که ۳.۲ درصد از کل بودجه را شامل می‌شود.

سید مرتضی سقائیان نژاد، شهردار قم با اشاره به افزایش ۷۲ درصدی بودجه ۱۴۰۳ نسبت به بودجه مصوب سال ۱۴۰۲ گفت: سهم هزینه‌های جاری از بودجه سال 1403 شهرداری قم دو هزار و ۵۷۰ میلیارد تومان است.

وی تاکید کرد: اهداف و مأموریت‌های شهرداری قم در بودجه سال آینده سهمی متناسب با نیازها و ظرفیت شهرداری قم دارند. براساس گفته شهردار قم، سرانه بودجه جاری شهرداری قم به ازای هر شهروند، یک میلیون و ۹۰۳ هزار تومان است.

تصویب بودجه ۳۱ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی شهرداری شیراز

کلان شهر شیراز پنجمین شهر پرجمعیت ایران و یکی از بزرگترین و مهم‌ترین شهرهای ایران است که با لقب بزرگترین شهر جنوب کشور نیز شناخته می‌شود.

بر اساس آمار پایگاه اطلاعات جمعیتی اداره کل ثبت احوال استان فارس، جمعیت این کلان شهر یک میلیون و ۵۹۹ هزار نفر است که مجموعه مدیریت شهری این کلان شهر با ۱۳ هزار نفر پرسنل خدمات مختلفی به این شهر ارائه می‌دهد.

شورای اسلامی شهر شیراز در سال 1402 بودجه شهر شیراز را با رقم ۲۳ هزار ۵۰۰ میلیارد تومان تصویب کرد و بودجه این سال با افزایش ۳۰۰ درصدی نسبت به سال قبل با متمم به مبلغ ۱۸ هزار میلیارد تومانی مصوب شد. اما برای سال ۱۴۰۳ شهردار شیراز از افزایش مجدد بودجه خبر داد و تمرکز شهرداری شیراز را بر درآمدهای پایدار اعلام کرد.

محمدحسن اسدی، شهردار شیراز با اشاره به اینکه بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری شیراز به رقم ۳۱ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رسید، اظهار کرد: وزن قالب بودجه شهرداری شیراز در سال ۱۴۰۳ به حوزه عمرانی تخصیص یافته که این تخصیص اعتبارات در بسیاری از نهادهای استان فارس بیشتر است.

وی خاطرنشان کرد: مقرر شده است در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در کلان شهر شیراز به ثبت برسد.

با توجه به اینکه ۲۱ درصد از بودجه تصویب شده برای سال آینده شهرداری شیراز، بودجه جاری است به نظر می‌رسد سرانه هزینه جاری به ازای هر شهروند شیرازی، چهار میلیون و ۷۱ هزار تومان باشد که شهرداری شیراز تلاش می‌کند این رقم را با استفاده از درآمدهای پایدار کسب کند.

افزایش ۲۰۰ درصدی بودجه عمرانی شهرداری اهواز

سیاوش محمودی، عضو شورای اسلامی شهر اهواز با اشاره به افزایش ۲۰۰ درصدی بودجه عمرانی شهرداری اهواز گفت: شاخص بودجه ۱۴۰۳ در حوزه سرمایه‌ی انسانی افزایش دو برابری مزایا و رفاهیات کارکنان شهرداری برای ایجاد انگیزه، تحرک و پویای بیشتر در شهرداری اهواز داشته است

وی اضافه کرد: شهرداری اهواز برای سال 1403 بودجه‌ای به میزان ۱۲۲ هزار میلیارد ریال به شورای اسلامی شهر ارائه داد، اما با بررسی‌های انجام شده این بودجه با افزایش ۲۰ هزار میلیارد ریالی به ۱۴۲ هزار میلیارد برای سال آینده به تصویب رسد و نسبت به سال گذشته تقریباً ۷۳ درصد افزایش یافته است.

عضو شورای اسلامی شهر اهواز تاکید کرد: بر اساس پیش‌بینی‌های انجام شده بالغ بر ۱۷ هزار میلیارد ریال آن از طریق اوراق مشارکت برای خرید اتوبوس و تکمیل قطار شهری استفاده و مابقی از طریق سایر منابع تأمین و جهت تکمیل پروژه‌های عمرانی هزینه می‌شود.

وی با اشاره به روند رو به رشد بودجه‌عمرانی در شهر اهواز اضافه کرد: در بودجه سال ۱۴۰۳ سهم عمران ۸۴ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان است که می‌تواند نقش مؤثری در پویایی و تحرک در حوزه زیرساختی، عمران و محیط زیست شهر در سال آینده داشته باشد.

اگر نگاهی به مجموع اعداد بودجه شهرداری اهواز در سال آینده بیندازیم متوجه خواهیم شد که سرانه هزینه جاری به ازای هر شهروند اهوازی چهار میلیون و ۳۲۳ هزار تومان در طول سال است.

بودجه ۱۴۰۳ شهرداری رشت با ۵۸ درصد افزایش تصویب شد

محمدحسین واثق‌کارگرنیا، رئیس شورای اسلامی شهر رشت گفت: بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری رشت با رقم ۵،۹۰۰ میلیارد تومان و ۵۸ درصد افزایش نسبت به سال جاری به تصویب رسید.

وی تصریح کرد: بودجه پیشنهادی شهرداری رشت برای سال آینده ۵،۴۰۰ میلیارد تومان بود که در روند بررسی بودجه در کمیسیون‌های تخصصی و تلفیق شورای اسلامی شهر، با رقم ۵،۹۰۰ میلیارد تومان تصویب شد.

رئیس شورای اسلامی شهر رشت با بیان اینکه بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری نسبت به سال گذشته ۵۸ درصد افزایش داشته است، ادامه داد: این افزایش با توجه به نیازهای شهر رقم خورده است. 

رئیس شورای اسلامی شهر رشت با بیان اینکه ۴۲ درصد بودجه سال 1403 به هزینه‌های جاری و ۵۸ درصد به پروژه‌های عمرانی اختصاص دارد، تصریح کرد: با توجه به اینکه برنامه راهبردی ۲۰ ساله و پنج ساله شهرداری رشت توسط دانشگاه گیلان در دست تهیه است، بودجه شهرداری بر اساس اولین سال این برنامه‌ها و پروژه‌های عمرانی متعدد همچون مباحث ترافیکی (طرح میثاق)، بازگشایی معابر در برخی مناطق و حوزه‌های فرهنگی، بهداشتی و پسماند به ویژه تقویت و بهبود تفکیک زباله از مبدا و کارخانه کود آلی تدوین شده است.

واثق‌کارگرنیا تاکید کرد: شهر گردشگر پذیر رشت با دارا بودن برند شهر خلاق خوراک یونسکو، جاذبه‌های متنوع فرهنگی، تاریخی و طبیعی، آداب و رسوم، صنایع دستی، موسیقی سنتی، طبیعت زیبا و راه آهن در فصول مختلف سال میزبان بسیاری از مسافران و گردشگران است و استفاده صحیح از این ظرفیت‌ها باعث توسعه تجارت، درآمدهای پایدار شهری و مجموعه شهرداری و ایجاد اشتغال می‌شود.

حاصل تقسیم هزینه بودجه جاری شهرداری رشت در سال ۱۴۰۳ بر جمعیت این شهر نشان می‌دهد سرانه هزینه جاری شهرداری رشت به ازای هر شهروند سه میلیون و ۶۴۹ هزار نفر است.

بودجه ۶ هزار میلیارد تومانی شهرداری اراک در سال آینده

کلان‌شهر اراک نیز برای سال ۱۴۰۳ بودجه‌ای با رقم ۶ هزار میلیارد تومان تدوین و تصویب کرده است. این رقم به بودجه شهرداری اراک و سازمان‌های تابعه مرتبط است.

در جلسه شورای اسلامی شهر اراک، بودجه شهرداری این شهر با رقم پنج هزار میلیارد تومان با ۹ رأی موافق به تصویب رسید که با سازمان‌های تابعه این رقم به ۶ هزار میلیارد تومان می‌رسد. ۷۵ درصد ارقام این بودجه عمرانی و ۲۵ درصد به بودجه جاری شهرداری اراک اختصاص دارد.

با توجه به اینکه سهم بودجه جاری از مجموع بودجه شهرداری اراک در سال ۱۴۰۳ حدود هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده است، سرانه هزینه جاری شهرداری به ازای هر شهروند اراکی بالغ بر دو میلیون و ۸۸۴ هزار تومان است.

بودجه ۳۰ هزار میلیارد تومانی تبریز در سال ۱۴۰۳

با تصویب اعضای شورای اسلامی شهر تبریز بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری تبریز به ۳۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. علی نوای باغبان، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تبریز در این جلسه اظهار کرد: لایحه پیشنهادی شهرداری در خصوص برنامه و بودجه سال ۱۴۰۳ به صورت جزئی در کمیسیون بررسی شد که طبق بررسی‌ها دریافتیم ۸۰ درصد بودجه سال آینده به حوزه عمرانی و ۲۰ درصد هم به بخش جاری تعلق یافته است.

شهردار تبریز با تنظیم بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد ریالی برای سال 1403، جرأت به خرج داده و امید است این بودجه با تلاش مجموعه شهرداری و همراهی اعضای شورای اسلامی این شهر تحقق یابد.

حجت الاسلام رسول برگی، عضو شورای اسلامی شهر تبریز درخصوص بودجه سال ۱۴۰۳ تاکید کرد: شهردار تبریز با تنظیم بودجه ۳۰۰ هزار میلیارد ریالی برای سال آینده، جرأت به خرج داده و امید است این بودجه با تلاش مجموعه شهرداری و همراهی اعضای شورای اسلامی این شهر تحقق پیدا کند. سرانه هزینه‌ای هر شهروند تبریزی در سال ۱۴۰۳ سه میلیون و ۶۴۹ هزار تومان خواهد بود.

بودجه سال 1403کرج ۲۰ هزار میلیارد تومان است

عمار ایزدیار، سخنگوی شورای اسلامی شهر کرج از تصویب بودجه سال ۱۴۰۳ مدیریت شهری کرج خبر داد و گفت: بودجه سال آینده1403حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان است از این مقدار ۱۴ هزار و ۹۱۰ میلیارد تومان در حوزه عمرانی و پنج هزار و ۵۴۴ میلیارد تومان در حوزه جاری پیش‌بینی شده است.

وی اضافه کرد: بودجه سال 1403 شهرداری کرج پس از برگزاری چندین جلسه کارشناسی در کمیسیون تلفیق شورای اسلامی شهر کرج، سرانجام امروز در صحن علنی شورا مطرح و تصویب شد.

سرانه هزینه‌ای هر شهروند کرجی در سال ۱۴۰۳ سه میلیون و ۱۳۹ هزار تومان خواهد بود.

نگاهی به اعداد و ارقام ذکر شده نشان می‌دهد سرانه هزینه‌های جاری اداره شهر و شهرداری به ازای هر شهروند در کلانشهرها از یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان در قم تا ۶ میلیون تومان در شهر تهران متغیر است و این عدد نشان می‌دهد شهرها تا چه اندازه گران اداره می‌شوند.

بدون شک کاهش هزینه‌های جاری و مدیریت هزینه‌ها در حوزه پرسنلی و امور هزینه‌ای موجب می‌شود شهرداری‌ها بتوانند بهتر وارد امور توسعه‌ای و عمرانی شوند و در خدمت‌رسانی به شهروندان موفق‌تر باشند.